ETIUDA „JEROZOLIMA”
NARÓD POWRACAJĄCY DO ŻYCIA
Fotografie do etiudy JEROZOLIMA zostały zrealizowane w lutym 2020 tuż przed wybuchem światowej pandemii COVID-19 w ramach pracy nad cyklem DYNAMIKA MIASTA – EKSPRESJA FOTOGRAFII. Podstawową metodą kreacji zastosowaną w tym cyklu jest wielokrotna ekspozycja na kliszach diapozytywowych formatu 6 cm x 7 cm. Na kolejnych etapach tworzenia zostały wykorzystane elektroniczne narzędzia przetwarzania obrazu.
Etiuda składa się z sześciu fotogramów. Cztery z nich są zestawione w dwa dyptyki wykonane na podłożu przezroczystym w formatach 100 cm x 70 cm każdy, przy czym pole obrazu ma wymiary 85 cm x 60 cm, pozostała część fotogramu stanowi przezroczyste passe partout. Dwa fotogramy (nie wchodzące do cyklu DYNAMIKA MIASTA) o formatach 150 cm x 75 cm każdy to panoramy Jerozolimy fotografowanej również na kliszy ze Wzgórza Oliwnego. Jeden z nich jest prezentowany w kolorach naturalnych, a drugi to zgrafizowana fotografia o przetworzonych, nierzeczywistych kolorach z dominacją czerni i zieleni.
Pierwszy z dyptyków także dotyczy panoramy Jerozolimy. Fotogram o kadrze poziomym, przetworzony graficznie z dominacją kolorystyki brązów i akcentami niebieskości, odwołuje się do złożonej historii tego miasta trwającego przez tysiące lat. Drugi z fotogramów o kadrze pionowym (również przetworzony graficznie) poprzez zielonkawo-żółtą kolorystykę jest optymistyczny w wyrazie; zawiera w sobie mocne akcenty współczesności poprzez maszt z flagą Izraela nakładający się w centrum kadru na Kopułę na Skale a także fragmenty zasieków widoczne w lewej-dolnej części kadru.
Drugi z dyptyków jest połączeniem w sposób nieodwracalny motywów postaci Żydów ze Ścianą Płaczu. Zrealizowany metodą wielokrotnej ekspozycji, scala w jeden obraz te dwa tematy. Tak się zdarzyło, że znalazłem się na placu przed Ścianą Płaczu w trakcie celebrowania Bar micwy, ważnego dnia w życiu każdego religijnego Żyda, kiedy chłopiec kończący trzynaście lat i po raz pierwszy dostępuje prawa odczytania rozdziału Tory, przyjmując tym samym na siebie prawa i obowiązki religijne dorosłego mężczyzny. Będąc świadkiem tych uroczystości miałem możliwość zestawić w przenikające się obrazy radosnego, podniosłego świętowania młodych żydowskich chłopców z dramaturgią Ściany Płaczu. Dla większej ekspresji jednej z fotografii nadałem tonację czerwieni – symbolicznie odnoszącą się do Holokaustu, a w drugiej wzmocniłem kolor niebieski jako symbol nadziei. Podobnie jak w pierwszym dyptyku na jednym z fotogramów dobitnie zaznaczona jest flaga Izraela, która powiewa nad placem. Wprowadzeniem tego akcentu nadałem obrazowi wymiar aktualności społeczno-politycznej.
W prostopadłej do opisanych dyptyków osi ekspozycji znajdują się dwie wydłużone panoramy Jerozolimy, w odróżnieniu od pozostałych fotogramów – nieprzeźroczyste. Ich podstawą formalną jest fotografia klasyczna. Pierwsza z panoram została zrealizowana w kolorach rzeczywistych. Druga jest przetworzona graficznie i zawiera intensywne plamy czerni. Czerń nie jest jednak kolorem dominującym, którą to rolę pełni kolor zielonkawo-seledynowy z akcentami różu przechodzącego w amarant. Przetworzenia graficzne oraz duże plamy czerni wskazują na liczne, dramatyczne wydarzenia na przestrzeni trwającej wiele tysięcy lat historii Jerozolimy.
Tomasz Sobecki 2023
Wystawa ETIUDA JEROZOLIMA – NARÓD POWRACAJĄCY DO ŻYCIA została otwarta w Wielkiej Synagodze w Tykocinie 25 sierpnia i potrwa do 12 grudnia. Zapraszam do zapoznania się z relacją z wernisażu. Tomasz Sobecki
KRÓTKA BIOGRAFIA ARTYSTYCZNA
Dr Tomasz Sobecki – fotografik urodzony i mieszkający w Toruniu.
Liczne wystawy indywidualne w Polsce i na świecie; w krajach europejskich:
Wielka Brytania (1983) – Liverpool, Coventry; Szwajcaria (1985) – Rapperswil, Finlandia (1990) – Äänekoski, Hiszpania (2010) – Barcelona, Pampeluna, Niemcy (2021) – Frankfurt nad Odrą, w Słowacja – Bratysława, Bańska Bystrzyca (2023) oraz w Kazachstanie (2011) – Astana; USA – St. Louis (1991), Chicago (2013); Australii (2014) Sydney, Indiach (2015) – Hajdarabad. Także udział w międzynarodowych wystawach zbiorowych sztuki polskiej w Belgii, Republice Federalnej Niemiec oraz w pokonkursowej wystawie fotografii w Japonii.
Reprezentant sztuki polskiej zaproszony przez Ministerstwo Kultury i Sztuki RP do wystawy na Międzynarodowym Festiwalu Sztuki w Wenezueli – Caracas 1991.
Stypendia artystyczne:
1990 – stypendium artystyczne Ministerstwa Spraw Zagranicznych Królestwa Hiszpanii
1991 – 1993 stypendium artystyczne Ministerstwa Kultury i Sztuki Rzeczypospolitej Polskiej
2017, 2019 – stypendium artystyczne Funduszu Popierania Twórczości przy ZAiKS
2017, 2021, 2023 – stypendium artystyczne Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego
W czerwcu 2013 broniąc pracę IDEA PIRAMID uzyskał stopień doktora sztuki w zakresie fotografii na Wydziale Operatorskim łódzkiej FILMÓWKI – PWSFTViT.
Najbardziej znane cykle fotograficzne:
MODLITWA W GOTYCKIEJ KATEDRZE 1981, GOTYK – KSZTAŁT I ŚWIATŁO 1985,
KRUCYFIKS 1983/2010, PERSPEKTYWA 1987/2008, KSZTAŁT ŚWIATŁA 1991,
MIASTO – WCZORAJ 1992, KOLOR WIATRU 1996.
Dialog fotografik – malarz: TWARZ – NA PRZEKÓR WITKACEMU z udziałem Franciszka Starowieyskiego polegający na zgłębianiu relacji portret – autoportret 2002.
MIASTA – INACZEJ 2005, SZALONE LOKOMOTYWY 2006, IDEA PIRAMID 2002/2012, WARSZAWA – MIASTO SUKCESU 2014, MAGICZNY TORUŃ 2007/2015,
MIASTA, MIASTA 2013 – 2017, DYNAMIKA MIASTA 2014 – 2022.
Udział w Polsce i za granicą w sympozjach fotografików i projektantów, jak również wystąpienia na ogólnopolskich i międzynarodowych konferencjach akademickich.
Publikacje w wydawnictwach naukowych, prasie artystycznej i codziennej oraz w albumach.
Prace w zbiorach publicznych: Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Okręgowym w Toruniu, Galerii Współczesnej Sztuki Sakralnej w Kielcach, Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu nad Wisłą, a także w zbiorach prywatnych w kraju i zagranicą m.in. Wielka Brytania, Finlandia, Kazachstan, Australia, USA, Hajdarabad – Indie.
Prowadzi w różnych okresach i zakresie jako adiunkt zajęcia z fotografii ze studentami na uniwersytetach: w Toruniu, Łodzi – również w języku angielskim, i w Bydgoszczy oraz na ASP w Gdańsku, WSB w Toruniu, Bydgoskiej Akademii Fotografii, a także jako visiting professor na Wydziale Designu Indian Institute of Technology w Hajdarabadzie (Indie).