Wernisaż odbędzie się w środę 3 sierpnia 2022 roku o godz. 18.30 w Galerii „Katowice” Związku Polskich Artystów Fotografików Okręg Śląski przy ul. Dąbrowskiego 2. Wystawę można oglądać do 31 sierpnia 2022 roku od wtorku do piątku w godz. od 17.00 do 20.00. Wstęp wolny.
Różowy nie istnieje
Zaczyna się niewinnie od małych, codziennych problemów. Na pozór dziwne i nieistotne, choć trudne zachowania tłumaczone są często wiekiem dorastania lub innymi problemami emocjonalnymi lub społecznymi. Stałe odczuwanie izolacji, lęku, strachu, niemocy udźwignięcia prostych, lecz codziennych obowiązków. To tylko niektóre emocje towarzyszące chorobie cywilizacyjnej naszych czasów czyli depresji. Dotknąć może każdego bez względu na płeć, wiek, status społeczny, zawodowy czy rodzinny oraz tych, których najbardziej kochamy — nasze dzieci. Często wstydliwie ukrywana przed najbliższymi i światem.
Iwona Germanek to Artystka i Fotografka, a przede wszystkim Matka, podejmująca próbę oswojenia osobistego doświadczenia depresji własnego dziecka za pomocą medium fotograficznego. W powyższym kontekście możemy zastanowić się, czy sztuka jest odpowiednim narzędziem do podejmowania problemu depresji i ewentualnej próby jej oswojenia przez własną twórczość? Podobne pytania nasuwają się po obejrzeniu prac Iwony Germanek, choć stawiane były również w twórczości wielu wybitnych artystów, najczęściej jako wyraz osobistego zmagania się z traumą i chorobą. W podobnym kontekście trudno fotografię i sztukę oddzielić od życia. Podobnie dzieje się w przypadku projektu „Różowy nie istnieje”, gdzie obserwujemy relację pomiędzy Matką i cierpiącą Córką. Trafnego znaczenia nabierają zatem słowa słynnej polskiej kuratorki sztuki Andy Rotenberg: „Są tematy i obszary życia codziennego, których staramy nie się dostrzegać i nie pamiętamy o nich codziennie. Są artyści, którzy nam tę zasłonę odsłaniają i mówią zobaczcie, jak żyją niektórzy, o których wy nie myślicie. Oni sięgają po drastyczne tematy, ponieważ misja sztuki w dniu dzisiejszym nie polega na tym, żeby nam dostarczać przyjemności — tylko po to, żeby nami poruszać i budzić refleksję”. Projekt „ Różowy nie istnieje” jest bezpośrednim odwołaniem się do słów słynnej kuratorki, a zarazem zmierzeniem się z problemem, który wykracza daleko poza sztukę i fotografię.
Iwona Germanek towarzyszy swojej Córce Wiktorii podczas całego procesu terapii i bólu okiełznywania choroby. Matka jest pierwszą terapeutką i wierną towarzyszką.
Matką-Wojowniczką walczącą o swoje dziecko. W ogromie doświadczeń strachu, bólu, lęku, bezradności i zmęczenia Matka pozostaje Artystką, rejestrującą cały proces terapii i powrotu do zdrowia. Obserwuje przemianę terapeutyczną w malowanych przez Wiktorię autoportretach. W miarę poprawy jej stanu zdrowia zmienia się paleta barw, pojawia się kolor różowy. Różowy dający nadzieję. Jak pisze Germanek: „ …Czarnobiałe zniekształcone ciało, twarze o martwych oczach. Te autoportrety zaczęły się zmieniać wraz z postępem terapii. Różowy kolor podobno nie istnieje. Jest tylko interpretacją naszego mózgu. Ale to właśnie ten kolor, niczym nadzieja, powoli wlewał się na jej płótna i szarości zaczęły się stopniowo ocieplać”.
Germanek zdaje się być współczesną Wojowniczką. Z jednej strony kruchą i delikatną Artystką, z drugiej silną i nieustępliwą Kobietą walczącą o zdrowie córki. Ten swoisty splot siły i wrażliwości skutkuje głęboko poruszającymi pracami. Artystka używa całej palety działań z pogranicza fotografii i innych sztuk plastycznych. W bardzo subtelny sposób opowiada nam swoją historię. Fotografuje prace plastyczne swoje córki, które powstają podczas procesu terapeutycznego. Odnajduje fotografie Wiktorii w archiwum rodzinnym, gdzie próbuje odnaleźć pierwsze symptomy choroby. Do swojej wypowiedzi włącza poruszającą fotografię, która jest portretem Wiktorii powstałym w wyniku błędnego zapisu na karcie pamięci aparatu cyfrowego. Powleka woskiem zdjęcie córki, chcąc ukazać symbolicznie odrętwienie, niemożność skontaktowania się ze światem. Na poszczególne fotografie nakleja japońską bibułę, by następnie wydrapywać spod zasłony papieru twarz Wiktorii, jakby chciała wydobyć córkę spod niewidzialnej zasłony choroby oddzielającej ją od świata.
Iwona Germanek wykazuje się odwagą opowiadając nam swoją historię. Wystawia na widok publiczny to, co wielu z nas pragnęłoby ukryć przed światem. Opowiada intymną
i dramatyczną historię zmagania się z opresją choroby własnego dziecka. Autorka prowadzi nas przez splątane i wewnętrzne światy Matki i Córki. Jej projekt to przykład oswajania przez sztukę bolesnego doświadczenia. Fotografie nie są krzykliwym manifestem pisanym na ścianach galerii. To przekaz czułości i miłości oraz siły Matki i Artystki. To wzruszająca i rozegrana na wielu planach fotograficzna opowieść o przezwyciężaniu choroby i wewnętrznej sile, która nas popycha do walki.
Krzysztof Gołuch
Iwona Germanek
Studentka Instytutu Twórczej Fotografii w Opawie, absolwentka Wrocławskiej Szkoły Fotograficznej AFA oraz Fotoedukacji, członkini Związku Polskich Artystów Fotografików Okręg Śląski. Prowadzi warsztaty fotograficzne w technikach historycznych. Na co dzień związana z Miejskim Domem Kultury w Łaziskach Górnych, gdzie kieruje Pracownią Fotografii Alternatywnej. Jest autorką ośmiu wystaw indywidualnych oraz licznych wystaw zbiorowych. Laureatką Nagrody Głównej w konkursie Wystaw się w CSW w Toruniu w 2020 roku, zdobywczynią pierwszego miejsca w Konkursie Fotografii Odklejonej 2020, zdobywczynią honorowego wyróżnienia Vintage Grand Prix VI edycji Vintage Photo Festival w Bydgoszczy w 2020 roku, Finalistką FRESH 2021, laureatką złotej statuetki konkursu London Photography Awards 2022 oraz brązowego medalu w konkursie Chromatic Photography Awards 2021. Autorką książki fotograficznej “Zielnik”. W swoich działaniach łączy fotografię z innymi dziedzinami wypowiedzi artystycznej starając się nawiązać obrazowy kontakt międzypokoleniowy. Jej prace znajdują się w zbiorach Muzeum Śląskiego w Katowicach.
