Opis
Urszula Czartoryska użyła kiedyś pojęcia „myślące kamery” na określenie tych fotografów, którzy ponad rejestrująco-dokumentacyjne właściwości fotografii przedkładali jej możliwości komunikowania nawet skomplikowanych myśli, refleksji. Prof. dr hab. Marek Szyryk idzie dalej, bo nie tylko „myśli”, ale też pisze. I to dosłownie, literami, wyrazami, zdaniami, a nie metaforycznie w sensie „malowania światłem”. Jego Ćwiczenia złożone są z dwóch części – wcześniejszego Potłuczonego lustra oraz Pod nogami mam dziewiętnaście rzek. Najczęściej jednej fotografii umieszczonej samotnie na jednej stronie towarzyszy tekst na sąsiedniej, przy czym nie chodzi autorowi o to, żeby opowiedzieć widzowi-czytelnikowi o okolicznościach „zewnętrznych” (obiektywnych) powstania poszczególnej fotografii (chociaż i tak się zdarza), lecz o zdanie sprawy ze świata własnych myśli, odczuć, opinii, nastrojów, czyli świata „wewnętrznego” (subiektywnego), a zdjęcie jest jakby dopełnieniem tej opowieści, ilustracją. Marek Szyryk: Piszę o fotografii i o sobie, dzielę moje historie i składam je w pewną całość. (…) Po swojemu interpretuję fotografię i paradygmat fotografa. Szukam nieopisywalnego. Słów odzwierciedlających intuicję, nakazy, impulsy, które doprowadziły do naciśnięcia spustu migawki.