Ireneusz Zjeżdżałka – w 15. rocznicę śmierci

25 lipca 2008 po długiej i ciężkiej walce z rakiem zmarł Ireneusz „Eryk” Zjeżdżałka, miał niespełna 36 lat. Był redaktorem naczelnym „Kwartalnika Fotografia”, a także obiecującym i uznanym już fotografem, kuratorem, krytykiem, animatorem i wykładowcą fotografii.

Wielu młodych adeptów i miłośników fotografii nie zna w ogóle twórczości Eryka, albo zna słabo, dlatego z okazji okrągłej rocznicy odejścia mojego przyjaciela i współpracownika postanowiłem przypomnieć tę postać. Jego zasługi dla „KF” i Wydawnictwa Kropka Śliwczyńscy, gdzie Ireneusz pracował są ogromne i należy o nich pamiętać. W niniejszym artykule pokazuję jedynie fragmenty jego najważniejszych cykli fotograficznych, natomiast do informacji biograficznych oraz informacji i interpretacji jego twórczości, odsyłam do monografii Ireneusz Zjeżdżałka, Fotografie pod redakcją Macieja Szymanowicza.

Ireneusz Zjeżdżałka

Eryk znany był przede wszystkim ze swoich fotografii czarno-białych, ale w latach 2005-2006 spróbował swoich sił także w kolorze. Negatyw czarno-biały zastąpił przezroczami barwnymi. Nie zdążył nigdzie ich pokazać na wystawie, ujrzeliśmy je w pełnej krasie dopiero na pośmiertnej retrospektywie w CK Zamek w 2009. Oto ten cykl:

Ireneusz Zjeżdżałka, Próby z kolorem

W naszym Sklepie oprócz monografii Eryka (tylko jako pdf) można też kupić kolekcję 32 odbitek vintage cyklu Bez atelier, jaki fotograf wykonał w 2001 z okazji 100-lecia strajku dzieci wrzesińskich, co było elementem prywatnych obchodów rocznicy, niezależnych od władzy, która urządziła akademie i inne uroczystości. Bez atelier to zdjęcia ówczesnych dzieci wrzesińskich, które w 2001 miały mniej więcej tyle lat, co te znane z historii, a na dodatek scenografię (otoczenie, w którym na co dzień żyły) wymyślały same dzieciaki.

Ireneusz „Eryk” Zjeżdżałka urodził się, żył i tworzył we Wrześni, spoczął na cmentarzu komunalnym we Wrześni, a zdjęcie grobu Eryka rozpoczyna pierwsza fotografia Kolekcji Wrzesińskiej, czyli cyklu Bogdana Konopki.

W 10. rocznicę śmierci w 2018 nagrałem film dokumentalny pt. Eryk, w którym wspominają go ludzie, którzy go znali, z którymi się przyjaźnił lub pracował, a także najbliższa rodzina.